Küresel Is?nma Nedir Küresel Is?nman?n Sebepleri Nelerdir?
?nsanlar taraf?ndan atmosfere sal?nan gazlar?n sera etkisi yaratmas? sonucunda dünya dünyan?n yüzeyi güne? ???nlar? taraf?ndan ?s?t?l?yor.
Dünyyüzeyinde s?cakl???n artmas?na küresel ?s?nma deniyor. Daha ayr?nt?l? aç?klamak gerekirse a bu ???nlar? tekrar atmosfere yans?t?yor ama baz? ???nlar su buhar?, karbondioksit ve metan gaz?n?n dünyan?n üzerinde olu?turdu?u do?al bir örtü taraf?ndan tutuluyor. Bu da yeryüzünün yeterince s?cak kalmas?n? sa?l?yor. Ama son dönemlerde fosil yak?tlar?n yak?lmas?, ormans?zla?ma, h?zl? nüfus art??? ve toplumlardaki tüketim e?iliminin artmas? gibi nedenlerle karbondioksit, metan ve diazot monoksit gazlar?n atmosferdeki y???lmas? art?? gösterdi. Bilimadamlar?na göre i?te bu art?? küresel ?s?nmaya neden oluyor. 1860’tan günümüze kadar tutulan kay?tlar, ortalama küresel s?cakl???n 0.5 ila 0.8 derece kadar art???n? gösteriyor.
Bilimadamlar? son 50 y?ldaki s?cakl?k art???n?n insan hayat? üzerinde farkedilebilir etkileri oldu?u görü?ünde
Üstelik art?k geri dönü?ü olmayan bir noktaya yakla??l?yor.
Hiçbir önlem al?nmazsa bu yüzy?l sonunda küresel s?cakl???n ortalama 2 derece artaca?? tahmin ediliyor.
2007’nin de dünya genelinde kay?tlar?n tutulmaya ba?land??? son 150 y?ll?k dönem içinde en s?cak y?l olabilece?i öngörüsü var.
Peki bu s?cakl?k art??? yani küresel ?s?nma nelere yol aç?yor, hayat?m?z? nas?l etkiliyor?
Dünya iklim sisteminde de?i?ikliklere neden olan küresel ?s?nman?n etkileri en yüksek zirvelerden, okyanus derinliklerine, ekvatordan kutuplara kadar dünyan?n her yerinde hissediliyor.
Kutuplardaki buzullar eriyor, deniz suyu seviyesi yükseliyor ve k?y? kesimlerde toprak kay?plar? art?yor.Örne?in 1960’lar?n sonlar?ndan bu yana Kuzey Yar?küre’de kar örtüsünde yüzde 10’luk bir azalma oldu. 20’inci yüzy?l boyunca deniz seviyelerinde de 10-25 cm aras?nda bir art?? oldu?u saptand?.
Küresel ?s?nmaya ba?l? olarak dünyan?n baz? bölgelerinde kas?rgalar, seller ve ta?k?nlar?n ?iddeti ve s?kl??? artarken baz? bölgelerde uzun süreli, ?iddetli kurakl?klar ve çölle?me etkili oluyor.
K???n s?cakl?klar art?yor, ilk bahar erken geliyor, sonbahar gecikiyor, hayvanlar?n göç dönemleri de?i?iyor. Yani iklimler de?i?iyor.
??te bu de?i?ikliklere dayanamayan bitki ve hayvan türleri de ya azal?yor ya da tamamen yok oluyor.
Küresel ?s?nma insan sa?l???n? da do?rudan etkiliyor
Bilimadamlar?, iklim de?i?ikliklerinin kalp, solunum yolu, bula??c?, alerjik ve baz? di?er hastal?klar? tetikleyebilece?i görü?ünde.
Biz neler yapabiliriz ? sorusunun cevab?, Neler yapabiliriz ? ba?l?kl? içeri?imizde. Ayr?ca Yapmam?z Gerekenler ba?l???na da bakabilirsiniz.
Kaynak: kuresel-isinma.org
Küresel Is?nman?n Nedenleri: Hava ko?ullar?n?n uzun bir zaman kesiti içinde ortalama durumu iklim olarak tan?mlan?r. Dünya son bir milyar y?l içinde yakla??k ikiyüzelli milyon y?l süren s?cak dönemler ve bunlar?n ard?ndan gelen dört büyük so?uk dönem geçirmi?tir. Dünya yakla??k elli milyon y?l önce so?uk bir döneme daha girmi?, bu dönemde yüzbin y?lda bir on bin y?l süreyle görülen s?cak dönemlerin haricinde so?uma e?ilimi göstermi?tir. ?u an bu s?cak dönemlerden biri ya?anmaktad?r. Dört bin y?l önce ba?layan s?cakl?k dü?ü?leri sonucunda Dünya'n?n so?uma e?iliminin artmas? beklenmekteydi fakat bu art?? son yüzelli y?ld?r gerçekle?memi?tir.
Güne? gibi do?al etkenlerle büyüyen bu art???n nedeni, özellikle son dönemlerde, büyük ölçüde insan kaynakl? olan sera etkisiyle olu?an küresel ?s?nmad?r.
Biz neler yapabiliriz?
Enerji dostu ampuller kullan?lmal?.
Televizyonlar bekleme konumunda b?rak?lmamal?.
Do?ru ???kland?rma kullan?lmal?.
Klima yerine vantilatör kullan?lmal?.
Evler ?s? kayb?na kar?? yal?t?lmal?.
E?yalar, radyatörleri kapatmayacak ?ekilde yerle?tirilmeli.
Su kaynaklar?n?n k?tl??? da bir ba?ka önemli sorun. Ancak, al?nabilecek önlemler de yok de?il.
Di? f?rçalama, bula??k y?kama, tra? esnas?nda musluk aç?k b?rak?lmamal?.
Daha az su tüketen yeni teknoloji klozetler kullan?lmal?.
Klozetlere as?lan temizleme maddeleri kullan?lmamal?.
Çama??r suyu tüketimi en aza indirilmeli.
Akan tesisatlar onar?lmal?.
Hortumla sulama ve y?kama yap?lmamal?.
Suyu, kireç ve bakterilerden ar?nd?ran filtreler kullan?lmal?.
Çevre örgütleri, tüketicileri ula??m sektörü konusunda da uyar?yor.
Bu sektör, yenilenemeyen enerji kaynaklar?n?n ba? tüketicisi ve sektörde kullan?lan gazlar?n emisyonlar?, hava kirlili?ine, iklim de?i?ikliklerine neden oluyor.
Toplu ta??ma araçlar? tercih edilmeli.
K?sa mesafelere arabayla gitmek yerine, yürümeli.
Kur?unsuz benzin tüketen araçlar tercih edilmeli.
Arac?n ta??ma kapasitesi a??lmamal?.
Uzun duraklamalarda arac?n konta?? kapat?lmal?.
Çevre örgütleri, tüketicilere geri dönü?ümü bir ya?am tarz? olarak benimsemelerini, al??veri? s?ras?nda a??r? tüketimden kaçmalar?n? ö?ütlüyor.
Tüketicilerin özenli davranmas? gereken en önemli konular?n ba??ndaysa ambalaj tüketimi geliyor. Zira plastik ambalajlar?n do?ada kaybolma süresi bin y?l? buluyor.
Tüketiciler, uzun ömürlü ürünlere yönelmeli.
Geri dönü?türülemeyen ambalajlarda sat?lan ürünler al?nmamal?.
Ba?ta PVC olmak üzere, plastik ambalajlardan kaç?nmal?.
?i?e ve kavanoz gibi cam ürünler tercih edilmeli.
Plastik po?et ve yiyecek kaplar? gibi ürünler yeniden kullan?lmal?.
Al??veri?lerde plastik po?et kullan?lmamal?.
Cam malzemeler, organik çöplerle birlikte at?lmamal?.
Gündelik hayat?n ayr?lmaz bir parças? haline gelen bilgisayarlar?n yaratt??? kirlilik de az?msanacak gibi de?il.
Elektrik tüketimi daha dü?ük modeller al?nmal?.
Yaz?c?dan ka??t ç?kt?s? al?nmas? asgariye indirilmeli.
Bilgisayarlar bekleme konumunda b?rak?lmamal?.
Kullan?lmayan bilgisayarlar at?lmamal?.
